Wojenne zwycięstwa i porażki Polski w XVII wieku; Interwencja polska w Rosji w początkach XVII w. – dymitriady. Omów polityczne i społeczno-ekonomiczne konsekwencje wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII w. Przebieg i bilans wojen prowadzonych przez Rzeczpospolitą w XVII wieku. Wojny polsko-rosyjskie w XVII w. - przyczyny Wojny polsko-szwedzkie w XVII w. rozpoczęły się za rządów Zygmunta III Wazy. Przyczyny wojen: pretensje Zygmunta III Wazy i jego synów do szwedzkiej korony, dążenie Szwecji do kontroli nad Bałtykiem, słabnąca pozycja Rzeczypospolitej. Ważnymi traktatami między obydwoma państwami w XVII w. były rozejm w Starym Targu (Altmarku), Sztumskiej Wsi i pokój w Oliwie. Rzeczpospolita Konflikty polsko-szwedzkie. epoka: Nowożytność. dział: Wydarzenia polityczne, militarne, społeczne i religijne. Od początku XVII w. rywalizacja miedzy Rzeczpospolita i Szwecją miała za przedmiot nie tylko Inflanty w ramach rywalizacji o „dominium Maris Baltici”, lecz także koronę szwedzką. W 1598 r. Kozacy chrześcijańscy to ludność, która napływała w rejony naddnieprzańskie od XVI w., opuszczając ziemie Rzeczypospolitej z różnych powodów społeczno-politycznych, a więc byli to chłopi pańszczyźniani, uciekający przed daninami, różnego rodzaju przestępcy, słudzy uciekający przed gnębiącymi ich panami czy też ludzie w odpowiedzi na detronizacj ę (pozbawienie tronu) Zygmunt III inkorporował (wł ączył) Estoni ę do Rzeczypospolitej , co było sprzeczne z obietnica jak ą zło żył parlamentowi szwedzkiemu. Stało si ę to bezpo średni ą przyczyn ą wybuchu wojny ze Szwecj ą w 1600 r. 2. Przebieg wojen ze Szwecj ą w I połowie XVII w. Vay Tiền Nhanh Chỉ Cần Cmnd. Redakcja O nas Skład redakcji Regulamin Polityka prywatności Kontakt Współpraca Dołącz do nas Zasady publikacji Zasady pisania recenzji Praktyki Reklama Jak uzyskać patronat? Wesprzyj nas! Redakcja O nas Skład redakcji Regulamin Polityka prywatności Kontakt Współpraca Dołącz do nas Zasady publikacji Zasady pisania recenzji Praktyki Reklama Jak uzyskać patronat? Wesprzyj nas! Historia w zasięgu ręki Strona główna Wydarzenia Rekonstrukcje Konferencje Wystawy Inne Publicystyka Felietony Turystyka historyczna Biografie Wywiady Reportaże i relacje Inne Artykuły Starożytność Średniowiecze Nowożytność Historia XIX wieku I wojna światowa i okres międzywojenny II Rzeczpospolita II wojna światowa Dzieje najnowsze Historia sztuki Inne Sarmatikon Sztuka wojenna Kultura Polityka Gospodarka Biografie Społeczeństwo Publicystyka Ogólne Projekty Konkursy Patronaty Inne Recenzje Książki Film Wystawy Inne Ciekawostki Multimedia Strona główna Wydarzenia Rekonstrukcje Konferencje Wystawy Inne Publicystyka Felietony Turystyka historyczna Biografie Wywiady Reportaże i relacje Inne Artykuły Starożytność Średniowiecze Nowożytność Historia XIX wieku I wojna światowa i okres międzywojenny II Rzeczpospolita II wojna światowa Dzieje najnowsze Historia sztuki Inne Sarmatikon Sztuka wojenna Kultura Polityka Gospodarka Biografie Społeczeństwo Publicystyka Ogólne Projekty Konkursy Patronaty Inne Recenzje Książki Film Wystawy Inne Ciekawostki Multimedia Breaking News Nothing Found It seems that we can’t find what you’re looking for. Perhaps searching can help. Z biegiem lat polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku była przedmiotem kilku kluczowych celów. Pierwsi Romanowowie starali się zwrócić jak najwięcej wschodnio-słowiańskich ziem podjętych przez Polskę i uzyskać dostęp do Bałtyku (kontrolowanego przez Szwecję). Również w tym okresie rozpoczęły się pierwsze wojny z Turcją. Ta konfrontacja była na początkowym etapie i osiągnęła apogeum w następnym stuleciu. Inne regiony, w których Rosja dążyła do respektowania swoich interesów to Kaukaz i Daleki Wschód. Kłopoty i wojna z Polską Wiek XVII rozpoczął się tragicznie dla Rosji. Zakończyła się dynastia rządzących Rurikovich. Władza była szwagrem cara Fiodora Iwanowicza Borysa Godunowa. Jego prawa do tronu pozostały kontrowersyjne i skorzystał z tego wielu przeciwników monarchy. W 1604 r. Armia pod dowództwem oszusta Fałszywego Dmitry najechała Rosję z Polski. Powód do tronu znalazł pełne poparcie w Rzeczypospolitej. Od tego epizodu rozpoczęła się wojna rosyjsko-polska, która zakończyła się dopiero 1618 rokiem. Konflikt dwóch długoletnich sąsiadów miał głębokie historyczne korzenie. Dlatego cała polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku opierała się na konfrontacji z Polską. Rywalizacja zaowocowała serią wojen. Pierwsza z nich w XVII wieku nie powiodła się dla Rosji. Chociaż Fałszywy Dymitr został obalony i zabity, później Polacy już okupowali Moskwę własnymi siłami i kontrolowali Kreml w latach 1610-1612. Interweniści zostali wyrzuceni jedynie przez milicję ludową, zebraną przez narodowych bohaterów Kuzma Minina i Dmitrija Pożarskiego. Potem miało miejsce Zemsky Sobor, na którym Michaił Romanow został wybrany prawowitym królem. Nowa dynastia ustabilizowała sytuację w kraju. Niemniej jednak w rękach Polaków opuściło wiele ziem przygranicznych, w tym Smoleńsk. Dlatego cała przyszła polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku miała na celu powrót pierwotnie rosyjskich miast. Utrata wybrzeża Bałtyku Basil Shuisky, walcząc z Polakami, zawarł sojusz ze Szwecją. W bitwie pod Kłuszynem w 1610 roku ta koalicja została pokonana. Rosja została sparaliżowana. Szwedzi wykorzystali sytuację i zaczęli zajmować swoje miasta w pobliżu granicy. Przejęli kontrolę nad Iwanogrodem, Korelą, Yam, Gdov, Koporye i wreszcie Nowogrodem. Szwedzka ekspansja zatrzymała się pod murami Pskowa i Tichwina. Oblężenie tych fortec zakończyło się fiaskiem dla Skandynawów. Potem rosyjska armia wypędziła ich z ich ziem, choć część fortec pozostała w rękach cudzoziemców. Wojna ze Szwecją zakończyła się w 1617 r. Wraz z podpisaniem pokoju Stolbovsky. Według niego Rosja utraciła dostęp Morze Bałtyckie i zapłacił sąsiadowi duży wkład w wysokości 20 tysięcy rubli. W tym samym czasie Szwedzi powrócili Nowogród. Konsekwencją pokoju Stolbovsky było to, że polityka zagraniczna Rosji w XVII wieku nabrała innego ważnego celu. Odzyskawszy się z okropności Kłopotów, kraj rozpoczął walkę o powrót do brzegów Bałtyku. Wojna w Smoleńsku Za panowania Michaiła Fedorowicza (1613 - 1645) był tylko jeden poważny konflikt zbrojny z innym krajem. Była to wojna smoleńska (1632 - 1634) przeciwko Polsce. Ta kampania była prowadzona przez dowódców Michaiła Sheina, Siemiona Prozorowskiego i Artemy Izmailowa. Przed wojną dyplomaci moskiewscy próbowali zdobyć Szwecję i Imperium Osmańskie. Koalicja antypolska nie rozwinęła się. W rezultacie musiał walczyć samotnie. Niemniej jednak cele Rosji w polityce zagranicznej w XVII wieku pozostały niezmienione. Kluczowe zadanie (powrót Smoleńska) nie zostało spełnione. Miesięczne oblężenie miasta zakończyło się kapitulacją Sheina. Partie zakończyły wojnę pokojem Polyanovo. Polski król, Władysław IV, wrócił do Rosji z Trubczewska i Serpijszczyzny, a także zrzekł się roszczeń do rosyjskiego tronu (zachowanego od czasu Kłopotów). Dla Romanowów był to sukces pośredni. Dalsza walka została przełożona na przyszłość. Konflikt z Persją Dziedzic Michaiła Fedorowicza Aleksiej był bardziej aktywny niż jego ojciec na arenie międzynarodowej. I chociaż jego główne interesy były na zachodzie, musiał stawić czoła wyzwaniom w innych regionach. Tak więc w 1651 r. Wybuchł konflikt z Persją. W XVII wieku rosyjska polityka zagraniczna zaczęła nawiązywać kontakt z wieloma państwami, z którymi Rurik jeszcze nie miał do czynienia. Na Kaukazie takim nowym krajem była Persja. Wojska jej dynastii, Safawidzi, zaatakowały ziemie kontrolowane przez królestwo rosyjskie. Główna walka dotyczyła Dagestanu i Morza Kaspijskiego. Piesze wędrówki zakończyły się niczym. Aleksiej Michajłowicz nie chciał eskalować konfliktu. Wysłał ambasadę do Szacha Abbasa II, a wojna została przerwana w 1653 r., A status quo został przywrócony na granicy. Niemniej jednak kwestia Kaspijska została zachowana. W przyszłości atak tutaj w XVIII wieku doprowadził już Piotra I. Przystąpienie do Smoleńska, Lewobrzeżnej Ukrainy i Kijowa Głównym sukcesem Aleksieja Michajłowicza w polityce zagranicznej była kolejna wojna z Polską (1654 - 1667). Pierwszy etap kampanii przerodził się w bezwarunkową porażkę Rzeczypospolitej. Zaporozhye i oddziały moskiewskie weszły na Ukrainę i tak naprawdę połączyły ziemie wschodnich Słowian. W 1656 r. Między stronami zawarto tymczasowy rozejm Vilenskoe. Było to spowodowane inwazją Szwecji do Polski i jednoczesnym rozpoczęciem wojny między Szwedami i Rosjanami. W 1660 r. Polacy podjęli kontrofensywę, ale zakończyła się ona porażką. Wojna zakończyła się ostatecznie w 1667 roku po podpisaniu rozejmu Andrusowo. Zgodnie z tą umową, do Moskwy załączono Smoleńsk, Kijów i całą lewobrzeżną Ukrainę. Tak więc Aleksiej Michajłowicz z powodzeniem wypełnił zadanie, któremu podporządkowana była rosyjska polityka zagraniczna w XVII wieku. Krótka rozejm mógł zostać przerwany przez wojnę, więc konflikt wymagał dalszych negocjacji, które zakończyły się już u księżnej Sofii. Walcząc ze Szwecją Jak wspomniano powyżej, po osiągnięciu sukcesu na Ukrainie, Aleksiej Michajłowicz postanowił spróbować szczęścia na Bałtyku. Długo zaległy rewanż ze Szwecją rozpoczął się w 1656 roku. Miała dwa lata. Walki pochłonęły Inflanty, Finlandię, Ingrię i Karelię. Krótko mówiąc, polityka zagraniczna Rosji w XVII i XVIII wieku miała na celu uzyskanie dostępu do zachodnich mórz, ponieważ umożliwiłoby to nawiązanie lepszych więzi z Europą. Właśnie to chciał osiągnąć Aleksiej Mikhailovich. W 1658 r. Zakończono zawieszenie Valiesar, w ramach którego Rosja zachowała część gruntów w Inflantach. Jednak trzy lata później moskiewscy dyplomaci musieli wyrazić zgodę na przywrócenie dawnych granic, aby uniknąć wojny na dwóch frontach przeciwko Szwecji i Polsce w tym samym czasie. Ten porządek zabezpieczył traktat pokojowy Kardis. Porty bałtyckie nigdy nie zostały odebrane. Wojna z Turcją Pod koniec konfrontacji rosyjsko-polskiej interweniował Imperium Osmańskie, który dążył do podbicia Ukrainy Prawobrzeżnej. Wiosną 1672 r. Najechała tam 300-tysięczna armia. Pokonała Polaków. W przyszłości Turcy i Tatarzy krymscy walczyli także z Rosją. W szczególności zaatakowano linię obronną Belgorod. Główne kierunki polityki zagranicznej Rosji XVII wieku były pod wieloma względami logicznym prologiem polityki zagranicznej XVIII wieku. Zwłaszcza ten wzór można prześledzić na przykładzie walki o hegemonię na Morzu Czarnym. W czasach Aleksieja Michajłowicza i jego syna Fiodora, Turcy po raz ostatni próbowali rozszerzyć swoje posiadłości na Ukrainie. Ta wojna skończyła się w 1681 roku. Turcja i Rosja trzymały granicę wzdłuż Dniepru. Sicz Zaporoski został również uznany za niezależnego od Moskwy. Wieczny świat we Wspólnocie Cała krajowa i zagraniczna polityka Rosji w XVII wieku w dużym stopniu zależała od stosunków z Polską. Okresy wojny i pokoju wpływały na gospodarkę, otoczenie społeczne i nastrój ludności. Relacje między obiema potęgami zostały ostatecznie ustalone w 1682 roku. Wiosną tego roku kraje stworzyły Wieczny Pokój. Klauzule umowy przewidywały sekcję hetmana. Rzeczpospolita Obojga Narodów odrzuciła protektorat, który istniał od dawna nad Zaporożezją. Zatwierdzono zapisy rozejmu Andrusowa. Kijów został uznany za "wieczną" część Rosji - za to Moskwa wypłacała odszkodowania w wysokości 146 tysięcy rubli. W przyszłości traktat pozwolił na powstanie antyszwedzkiej koalicji podczas wojny północnej. Również dzięki Wiecznemu Pokojem Rosja i Polska połączyły siły z resztą Europy w walce z Imperium Osmańskim. Nerchinsky Treaty Nawet w czasach Iwana Groźnego Rosja rozpoczęła kolonizację Syberii. Stopniowo odważni wieśniacy, kozacy, myśliwi i przemysłowcy posuwali się dalej na wschód. W XVII wieku dotarli do Oceanu Spokojnego. Tutaj zadaniem rosyjskiej polityki zagranicznej w XVII wieku było nawiązanie przyjaznych stosunków z Chinami. Przez długi czas granica między dwoma państwami nie była oznaczona, co doprowadziło do różnych incydentów i konfliktów. Aby powstrzymać nieporozumienia, delegacja dyplomatów na czele z Fiodorem Golovinem wyjechała na Daleki Wschód. Delegaci rosyjscy i chińscy spotkali się w Nerczyńsku. W 1689 r. Podpisali traktat, na mocy którego granica między władzami została ustanowiona wzdłuż brzegów rzeki Argun. Rosja straciła Amur i Albazin. Traktat okazał się dyplomatyczną porażką rządu Sofii Alekseevny. Krymskie wędrówki Po pojednaniu z Polską, polityka zagraniczna Rosji pod koniec XVII w. Skierowana była na Morze Czarne i Turcję. Przez długi czas kraj był nawiedzany przez najazdy chanatu krymskiego - państwa, które było w wasalnych stosunkach z Imperium Osmańskim. Kampanię przeciwko niebezpiecznemu sąsiadowi kierował książę Wasilij Golicyn - ulubieniec księżnej Sofii Aleksiejewskiej. W sumie odbyły się dwie kampanie krymskie (w 1687 i 1689). Nie odnieśli wielkiego sukcesu. Golicyn nie chwytał obcych fortec. Niemniej jednak Rosja skierowała znaczne siły Krymów i Turków, które pomogły jej europejskim sojusznikom w ogólnej walce przeciwko Ottomańczykowi. Dzięki temu Romanowowie znacznie zwiększyli swój międzynarodowy prestiż. Wycieczki do Azova Sofya Alekseevna została pozbawiona władzy przez swojego młodszego brata Piotra, który dorastał i nie chciał dzielić władzy z regentem. Młody król kontynuował sprawę Golicyna. Jego pierwsze doświadczenie wojskowe wiązało się właśnie z konfrontacją z Turcją. W 1695 i 1696 roku Peter prowadził dwie kampanie na Azov. Od drugiej próby schwytano turecką fortecę. W pobliżu monarcha zarządził założenie Taganrogu. Sukces pod wodzą Azowskiego wojewody Aleksiej Szein otrzymał tytuł generalissimusa. Tak więc dwa kierunki polityki zagranicznej Rosji w XVII wieku (południowej i "polskiej") odznaczały się sukcesami. Teraz Piotr zwrócił uwagę na Bałtyk. W 1700 roku rozpoczął wojnę północną przeciwko Szwecji, która unieśmiertelniła jego imię. Ale taka była historia XVIII wieku. Wyniki Wiek XVII dla Rosji był bogaty w wydarzenia z zakresu polityki zagranicznej (zarówno sukcesy, jak i porażki). Wynik Czas kłopotów na początku stulecia utracono wiele terytoriów, w tym wybrzeże Bałtyku i Smoleńsk. Rządząca dynastia Romanowów podjęła się korekty błędów swoich poprzedników. Specyfika rosyjskiej polityki zagranicznej w XVII wieku była taka, że ​​jej największy sukces był w polskim kierunku. Zwrócono nie tylko Smoleńsk, ale także Kijów i lewobrzeżną Ukrainę. Moskwa po raz pierwszy zaczęła kontrolować wszystkie kluczowe ziemie państwa staroruskiego. Wyniki w dwóch innych kierunkach były sprzeczne: Bałtyk i Morze Czarne. Na północy próba zemsty ze Szwecją nie powiodła się, a zadanie to spoczęło na barkach Piotra I, który wraz ze swoim krajem wkroczył w nową XVIII wiek. Ta sama sytuacja dotyczy południowych mórz. A jeśli pod koniec XVII wieku Piotr zajął Azow, to później go stracił, a zadanie ekspansji w tym regionie zostało ukończone tylko pod Catherine II. Wreszcie, wraz z pierwszymi Romanowami, trwała kolonizacja Syberii, a pierwsze kontakty z Chinami zostały ustanowione na Dalekim Wschodzie. Wojny polsko-rosyjskie 1604-1634 Po śmierci Iwana IV Groźnego w 1584 roku władzę w Moskwie przejmuje chory umysłowo Fiodor, który umiera bezpotomnie w 1598 roku (wygasa dynastia Rurykowiczów). W latach 1598-1613 w Rosji trwa tzw. „Wielka Smuta”. W 1591 roku w Ugliczu ginie w klasztorze Dymitr, na czele komisji staje Wasyl Szujski i ogłasza że Dymitr sam się zabił (rola Borysa Godunowa). W 1603 roku nieoczekiwanie pojawia się człowiek podający się za Dymitra. Interesują się nim polskie i spolszczone rody magnatów ( rody Wiśniowieckich i Mniszchów). Na zasadzie „obiecać wszystko – wszystkim” Dymitr Samozwaniec obiecuje Zygmuntowi III katolicyzację Rosji. Sejm nie zgadza się na ingerencję w wewnętrzne sprawy Rosji, stojąc na stanowisku, iż poparcie króla Polski dla Dymitra jest jego prywatną sprawą. W latach 1604-1606 W Rosji trwają spory o tron. Samozwańca podającego się za syna Iwana IV – Dymitra - popierają zbiegli chłopi rosyjscy. W 1605 roku trwają walki pomiędzy prywatnymi wojskami Dymitra a oddziałami cara Borysa Godunowa. Śmierć tego ostatniego umożliwia Samozwańcowi uzyskanie carskiego tronu (per procura poślubia Marynę Mniszchównę córkę magnata Jerzego Mniszecha, wojewody sandomierskiego) i wkroczenie do Moskwy (tzw. pierwsza dymitriada – wyprawa Dymitra do Moskwy). W 1606 roku przeciwko Dymitrowi i Polakom wybucha powstanie, które prowadzi do obalenia cara i jego zamordowania. Nowym władcą Moskwy zostaje obrany Wasyl Szujski (ogłasza, że Dymitr przebił się nożem). Nowy car musi się zmagać z powstaniem chłopskim i kolejną polską interwencją. W 1607 roku dochodzi do drugiej dymitriady. Maryna Mniszchówna oświadcza, ze osoba podająca się za Dymitra to jej mąż (dwukrotnie już ocalały). Kolejnego Samozwańca popierają magnaci Rzeczpospolitej i awanturnicy. W 1608 roku Szujski zawiera rozejm z Polską (powstrzymanie działań wojennych na trzy lata), zaś rok później zawiera traktat ze Szwedami, rozpoczynając wypieranie Dymitra. Konflikty polsko-rosyjskie 1609-1634 W 1609 roku Rosja i Szwecja podpisują sojuszniczy układ, co Zygmunt III wykorzystuje jako pretekst do rozpoczęcia wojny. Armia polska pod wodzą króla rozpoczyna oblężenie Smoleńska (zostaje zdobyty wiosną 1611 roku). 4 lipca 1610 roku pod Kłuszynem wojska Stanisława Żółkiewskiego (7,5 tysiąca) rozbijają armię szwedzko-rosyjską (35 tysięcy wojsk), wykorzystując ruchliwość polskiej kawalerii. Po zajęciu Moskwy przez Żółkiewskiego dochodzi do zawarcia układu z bojarami ruskimi, którzy na władcę wybierają Władysława Wazę, jego koronacji sprzeciwia się jednak Zygmunt III (liczył na tron dla siebie, zwlekał z wysłaniem piętnastoletniego syna do Moskwy). Szujski zostaje zdjęty z urzędu, a II Dymitr Samozwaniec zamordowany. Powstanie kierowane przez bojarów i mieszczan rosyjskich na jesieni 1612 roku opanowało Moskwę, a odsiecz Chodkiewicza została odparta. Polska załoga na Kremlu kapituluje. W 1613 roku carem Rosji zostaje bohater narodowy Michał Romanow (dynastia Romanowów rządzić będzie Rosją do 1917 roku), który skutecznie odpiera ataki szwedzkie i polskie. Następuje tym samym koniec Wielkiej Smuty. W latach 1617-1618 wojska polskie ponownie docierają pod Moskwę, jednak nie zdobywają miasta. Rozejm zawarty na czternaście lat w styczniu 1619 roku między Polską a Rosją w Dywilinie zakładał przyłączenie do Polski ziemi smoleńskiej, siewierskiej i czernihowskiej (granice Litwy z XV wieku). Po śmierci Zygmunta III Wazy Rosja podejmuje próbę zdobycia Smoleńska (1632). Polacy pod wodzą Władysława IV i hetmana Krzysztofa Radziwiłła przeprowadzają kontrofensywę i uderzają w kierunku Moskwy, jednak nie udaje się im zająć miasta. W 1634 roku zostaje podpisany pokój w Polanowie. Pokój w Polanowie potwierdzał zasady podpisane w Dywilinie, dodatkowo Władysław IV zrezygnował z pretensji do korony rosyjskiej. Wojny polsko-rosyjskie 1654-1686 Rosja wmieszała się w sprawy Rzeczpospolitej w trzecim etapie powstania Chmielnickiego. W 1654 roku zawarto ugodę perejasławską – pomiędzy poselstwem rosyjskim a radą kozacką dotyczącą przyłączenia Ukrainy naddnieprzańskiej do Rosji i poddaniu kozaczyzny zwierzchnictwu cara. Armia rosyjska w 1654 roku uderza na Rzeczpospolitą w dwóch kierunkach – na terenie Ukrainy i na północy. Rosjanie w 1655 roku wkroczyli na Litwę, zajmując Smoleńsk, Wilno i Grodno. Mimo sukcesu wojsk polskich pod Ochwatowem i przymierzu z Tatarami w 1655 roku ofensywa rosyjsko-kozacka dociera do Puław. Klęska Chmielnickiego pod Jezierną powoduje uznanie przez hetmana polskiego zwierzchnictwa. Wobec ataku szwedzkiego na Polskę Rosja godzi się na zawieszenie broni. Na mocy rozejmu z Niemieży pomiędzy Polską i Rosją, Rosja atakuje posiadłości szwedzkie w Inflantach, by nie dopuścić do wzmocnienia Szwecji w basenie Morza Bałtyckiego. Po obaleniu hetmana kozackiego Jana Wyhowskiego w 1660 roku wojska rosyjskie atakują Ukrainę co prowadzi do wybuchu kolejnej wojny polsko-rosyjskiej. Dowodzący armią polską hetman Jerzy Lubomirski odnosi zwycięstwa w bitwach pod Połonką, odzyskując w kolejnym roku całą Litwę właściwą z Wilnem. Z kolei na południu wojska dowodzone przez Stanisława Potockiego i Jerzego Lubomirskiego obległy armie rosyjską pod Cudnowem (1660), zaś wojska kozackie dowodzone przez Jerzego Chmielnickiego zostały rozbite przez Lubomirskiego pod Słobodyszczami i zmuszone do uznania zwierzchnictwa króla polskiego. 30 stycznia 1667 roku w Andruszowie zostaje zawarty rozejm. Rosja zatrzymuje dla siebie ziemię smoleńską oraz czernichowsko-siewierską, a także ziemie ukraińskie na lewym brzegu Dniepru i Kijów z przyległym okręgiem. Przewidziano ligę obronną polsko-rosyjską przeciw Turcji i Tatarom. Podpisanie rozejmu kończyło ekspansję szlacheckiej Rzeczpospolitej na wschód. 1 maja 1686 roku zostaje podpisany traktat pokojowy Grzymułtowskiego. W imieniu Rzeczpospolitej występuje wojewoda poznański Krzysztof Grzymułtowski. Traktat zatwierdzał na stałe warunki rozejmu z Andruszowa. Gwarantował również Rosji prawo do opieki nad prawosławiem w Rzeczpospolitej, a także potwierdzał przymierze Polski i Rosji przeciw Tatarom i Turkom. Dowiedz się więcej Komentarze artykuł / utwór: Wojny polsko-rosyjskie (do 1686 roku)Dodaj komentarz (komentarz może pojawić się w serwisie z opóźnieniem) O PORTALU Portal to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy. Więcej Polska w XX wieku Epoka nowożytna AKTUALIZACJA: PUBLIKACJA: Książka „Wojny polsko-rosyjskie” Na kartach tej książki przewijają się wodzowie i władcy, ale również jeńcy i ludność ziem, przez które przetaczały się wojenne nawałnice - pisze o swojej najnowszej książce historyk wojskowości, redaktor „Mówią wieki” Tomasz Bohun. „Wojny polsko-rosyjskie” są pierwszym tytułem w planowanej na około dwadzieścia tomów serii przybliżającej wszystkie konflikty zbrojne w polskiej historii. Według autorów mają one być „syntezą polskiej walki zbrojnej”. W pierwszym tomie serii, historyk i redaktor „Mówią wieki” Tomasz Bohun przybliża dzieje wszystkich polsko-rosyjskich starć w ciągu minionych ponad pięciuset lat. „Przegląd kluczowych konfliktów i bitew polsko-rosyjskich zawiera nie tylko ich dzieje militarne, ważną jego część stanowią także ich następstwa – polityczne i społeczne” – podkreśla autor. Tym samym „Wojny polsko-rosyjskie” mogą zainteresować nie tylko licznych pasjonatów dziejów wojskowości, ale również wszystkich miłośników polskiej historii. Jak przypomina autor konflikty, polsko-rosyjskie determinowały historię obu narodów i dużej części Europy. „Wojny Rzeczypospolitej z państwem moskiewskim, a następnie Rosją, były jednymi z najważniejszych konfliktów zbrojnych i politycznych w dziejach Europy czasów nowożytnych i najnowszych” – pisze Tomasz Bohun. Autor zarysowuje nie tylko przebieg konfliktów i ich bezpośrednie przyczyny, ale również zmieniające się uwarunkowania społeczne i ideowe. Te ostatnie są szczególnie istotne dla zrozumienia polityki Moskwy wobec wschodnich ziem Rzeczypospolitej. Początek konfliktów polsko-litewsko-rosyjskich zbiegł się z ukształtowaniem w Moskwie dwóch niebezpiecznych dla Rzeczypospolitej idei – „trzeciego Rzymu” i „zbierania ziem ruskich”. Stanowiły one swoiste „paliwo” dla wysiłków wojennych Moskwy przez cały wiek XVII, aż do ostatecznego zwycięstwa Rosji w rywalizacji o dominację w tej części Europy. W tym kontekście Bohun przybliża również dawne metody walki propagandowej. Szczególnym celem ataków był Iwan Groźny, któremu przypisywano niskie, jak na władcę, pochodzenie. „Urodził się z księżnej Glińskiej [Heleny, żony Wasyla III], a książę Gliński [Michaił, brat Heleny] był zdrajcą króla polskiego, a Glińscy, książęta służą polskiemu królowi i teraz” - stwierdzał autor jednego z pism z okresu wojny smoleńskiej toczonej w latach 1633-1634. Walka o rząd dusz na wschodzie toczyła się więc nie tylko na polach bitew. Książka nie pomija również najciemniejszych kart w stosunkach obu krajów. Perspektywa ograniczona do okresu minionych dwustu lat sprawia, że w pamięci historycznej obu krajów funkcjonują obrazy zbrodni, takich jak rzeź Pragi czy zbrodnia katyńska. Cytowane przez autora źródła z czasów wojen XVI i XVII w. przypominają, że w świadomości ówczesnych podobną do wspomnianych wyżej przykładów zbrodni, odgrywały inne, szokujące przypadki brutalności wojsk obu stron konfliktów. „Jeden z dostojników kościelnych w liście do doradcy cesarskiego Scheppera napisał, że w egzekucjach przed namiotem Tarnowskiego zamordowano 1400 bojarów. To rzeź bez precedensu w dotychczasowej historii oręża polskiego, tym bardziej że Tarnowski był renesansowym wodzem-intelektualistą. Podobno krwawe widma śniły mu się po nocach do końca życia” – pisze autor o wydarzeniach z lipca 1535 r. w zdobytym przez wojska hetmana Jana Tarnowskiego Starodubie na Siewierszczyźnie. Równie przerażająca była skala zbrodni Moskwy po odbiciu z rąk polskich Kremla. „Gdy Kreml i Kitajgorod opuszczali słaniający się z wyczerpania żołnierze, okazało się, że głowy mieli ocalić tylko ci, którzy dostali się pod opiekę znaczniejszych dowódców moskiewskich. Nad masą prostego żołnierstwa roztoczyli natomiast opiekę żądni odwetu za spalenie czczonej religijnym kultem stolicy Dońcy i pospolitacy; najwięcej szczęścia mieli ci z jeńców, których wytracono od razu” – pisze autor o dramacie polskich jeńców po kapitulacji w listopadzie 1612 r. Tomasz Bohun pisze również o tym w jaki sposób możliwości techniczne i uwarunkowania naturalne determinowały przebieg i rezultat wojen. Tak jak w wypadku wielu innych wojen w historii Rosji o jej zwycięstwie współdecydował klimat i niezmierzone odległości. „O Jezus! Toć haniebne zimno, mróz jakiś z wiatrem niemiłosierny. Jam w Polsce takiego nie cierpiał” – pisał jeden z oblegających Psków zimą 1582 r. Wielkie, choć niedecydujące o losach wojen, żniwo zbierały również choroby. „Ironią losu jest, że właśnie lata 1827–1831 były najcięższymi dla armii rosyjskiej aż do wybuchu wojny krymskiej. Jej straty bojowe wyniosły wtedy prawie 44 tys. żołnierzy. Tylko w 1829 roku z powodu epidemii zmarło ok. 90 tys. żołnierzy, a w 1831 aż 114 tys. − jedną siódmą stanu osobowego carskiej armii” – stwierdza autor opisując epidemię cholery w okresie Powstania Listopadowego. Autor analizuje postawy dowódców i ich filozofie prowadzenia wojen. Jest również krytyczny wobec wielu popularnych funkcjonujących w pamięci historycznej mitów. Jednym z nich jest przekonanie o wybitnych umiejętnościach dowodzącego ofensywą na Warszawę w sierpniu 1920 r. Michaiła Tuchaczewskiego. Jak przypomina autor, sam Lew Trocki oceniał strategię Tuchaczewskiego jako awanturniczą. „Jak wykorzystać liczebność wojsk, żeby wyzyskać maksimum siły uderzenia? Odpowiedź jest jedna ‒ zaatakować wszystkimi wojskami, nie pozostawiając w rezerwie ani jednego bagnetu” – pisał 26-letni oficer opisując swoje metody dowodzenia w walkach z armiami białych generałów. Istotnym uzupełnieniem narracji są liczne mapy pól bitewnych przybliżające przebieg najważniejszych batalii w dziejach wojen ze wschodnim sąsiadem. Znany z kart miesięcznika „Mówią wieki” rysownik Marek Szyszko swoimi ilustracjami przybliża umundurowanie formacji walczących na przestrzeni stuleci oraz najważniejsze elementy rynsztunku bojowego. Książka Tomasza Bohuna „Wojny polsko-rosyjskie” ukazała się nakładem Oficyny Wydawniczej „Mówią wieki” w serii „Wojny Polaków”. Michał Szukała (PAP) COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione. NAJNOWSZE Powstanie Warszawskie. Rzeź Ochoty Senat uczcił 85. rocznicę Wielkiego Strajku Chłopskiego Zwycięzcy Konkursów Chopinowskich na Festiwalu w Dusznikach-Zdroju K. Zyskowska: miłość Baczyńskich to materiał na hollywoodzką fabułę Obchody 122. rocznicy Bitwy Warszawskiej odbędą się w dniach 13-15 sierpnia w Warszawie, Ossowie i Radzyminie Newsletter Oświadczam, że wyrażam zgodę oraz upoważniam Muzeum Historii Polski, ul. Mokotowska 33/35, W-wa (dalej MHP) jako Administratora danych osobowych oraz wszelkie podmioty działające na rzecz lub zlecenie MHP do przetwarzania moich danych osob. (e-mail) w zakresie i celach niezbędnych do otrzymywania newslettera od dnia wyrażenia tej zgody do jej odwołania. Jestem świadomy/a, że mam prawo w dowolnym momencie odwołać zgodę oraz że odwołanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody udzielonej przed jej wycofaniem. Jestem też świadomy/a, że przysługuje mi prawo dostępu do moich danych, do ich sprostowania, do ograniczenia przetwarzania, do przenoszenia danych, do sprzeciwu wobec przetwarzania. COPYRIGHT Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione. Konspekt lekcji historiiI TEMAT LEKCJI: Wojny Rzeczypospolitej w XVII w. i ich CELE LEKCJI: 1. Uczeń po skończonych zajęciach potrafi:• wyjaśnić, dlaczego ziemie nad Bałtykiem były przedmiotem konfliktów międzypaństwowych;• znaleźć na mapie Ukrainę jako obszar rywalizacji międzypaństwowej;• podać przykłady gospodarczych i społecznych rezultatów wojen;• ocenić, dlaczego zasada liberum veto była przyczyną słabości państwa;• podać i ocenić przejawy ingerencji zewnętrz¬nej w sprawy Rzeczypospolitej.• wyjaśnić pojęcia: Inflanty, Kozacy, kryzys, liberum veto, anarchia, ingerencja, Jan III SobieskiIII METODY KSZTAŁCENIA: - podająca, ćwiczeniowaIV ŚRODKI DYDAKTYCZNE: - podręcznik KOZŁOWSKA Z., UNGER I., UNGER P., ZAJĄC S., HISTORIA I WOS (STOW. OŚW. POLSKICH) - mapa „Wojny Rzeczypospolitej w XVII w.”V PRZEBIEG LEKCJI:1. Czynności organizacyjne (2 min.) – sprawdzenie obecności2. Rekapitulacja wtórna (10 min.) – odpowiedź ustna uczniówPytania do uczniów:a) Dlaczego szlachta tworzyła folwarki?b) Ja szlachta zapewniała sobie odpowiednią liczbę rąk do pracy?c) Przedstaw rolę Wisły w rozwoju handlu Wymień religie i wyznania, których wyznawcy żyli w Słowo wiążące (1 min.)Na ostatnich zajęciach mówiliśmy gospodarce i społeczeństwie Rzeczypospolitej w XVI wieku. Na dzisiejszych zajęciach będziemy mówili o wojnach, jakie nawiedziły nasz kraj w XVII wieku i o ich konsekwencjach. 4. Wprowadzenie nowych treści (25 min.) a) Punkty do tematu lekcji: 1. Sąsiedzi Rzeczypospolitej i obszary sporów. 2. Gospodarcze i społeczne skutki wojen. 3. Kryzys władzy państwowej w Rzeczypospolitej. Anarchia szlachecka. 4. Ingerencja państw ościennych w sprawy Treść właściwa lekcji:1. Sąsiedzi Rzeczypospolitej i obszary sporówMorze Bałtyckie, do którego dostęp otrzymała Polska po wojnie trzynastoletniej, było w XVI i XVII wieku terenem zainteresowania wielu państw. Sekularyzacja, czyli zamiana w państwo świeckie państw zakonu krzyżackiego, a następnie zakonu Kawalerów Mieczowych (1557), poszerzyła wpływy Rzeczypospolitej nad Bałtykiem, szczególnie z powodu lenna w Inflantach. (Rzeczpospolita weszła wówczas w krąg interesów rosyjskich i szwedzkich, co spowodowało wiele długich i uciążliwych jednocząca i umacniająca się Rosja była zainteresowana Inflantami ze względu na dostęp do morza. Potrzebował tego dostępu rozwijający się handel i umacniające się państwo. Morze Białe było dostępne w ciągu niewielu miesięcy lata, a Morze Czarne znajdowało się pod panowaniem dla której jedynym terenem ekspansji było Morze Bałtyckie, chciała uczynić je swym morzem wewnętrznym, opanowując przede wszystkim handel. W dość skomplikowanych stosunkach z Rzeczpospolitą duże znaczenie odgrywała też rywalizacja dynastyczna. W ten sposób skrzyżowanie interesów polsko – szwedzko - rosyjskich stało się przyczyną długich i wyczer¬pujących Prus Książęcych i Brandenburgii w XVII wieku zwiększyło groźbę odsunięcia Rzeczypospolitej od morza. Tym bardziej, że w 1657 roku Prusy przestały być lennem między Rosją a Rzeczpospolitą na terenie Inflant dawała też okazję do innych konfliktów. Przyczyną długiej wojny stał się kryzys władzy w Rosji po śmierci Iwana IV. Szlachecka Rzeczpospolita była zainteresowana poszerzeniem swych po¬siadłości o żyzne ziemie ukraińskie. Na zamieszkanym przez Kozaków Naddnieprzu nastąpił konflikt interesów Rzeczypospolitej i Rosji. W wyniku prowadzonych z tego powodu wojen Ukraina została podzielona, a wpływy polskie zmniejszyły się w Europie ekspansja turecka spowodowała bezpośrednie zetknięcie się granic Rzeczypospolitej i Turcji. To zaś oraz rywalizacja na terenie Mołdawii było przyczyną wojen polsko-tureckich. Imperium tureckie zagroziło stolicy monarchii Habsburgów - Wiedniowi. Doszło wówczas do porozumienia króla Jana III z cesarzem Leopoldem, po którym zjednoczone wojska stoczyły 12 września 1683 roku zwycięską bitwę z teraz jak opisuje zwycięstwo Jan III w liście do swej żony:„W namiotach wezyrskich 13 septembra (września) w nocyJedyna duszy i serca pociecho, najśliczniejsza i najukochańsza Marysieńko. Bóg i Pan nasz na wieki błogosławiony dał zwycięstwo i sławę narodowi naszemu, o jakiej wieki przeszłe nigdy nie słyszały. Działa wszystkie, obóz wszystek, dostatki nieoszacowane dostały się w ręce nasze. Nieprzyjaciel, zasławszy trupem aprosze [okopy], pola i obóz, ucieka w konfuzji [wstyd]. Wielbłądy, muły, bydło, owce, które to miał po bokach, dopiero dziś wojska nasze poczynają, przy których Turków trzodami tu przed sobą pędzą...”Działania wojenne XVI i XVII w, miały bardzo zróżnicowany charak¬ter. Były to bitwy w otwartym polu (Wiedeń), oblężenia twierdz (Chocim, Kamieniec, Jasna Góra), morskie (Oliwa), w mieście (Szwedzi w Warszawie), partyzanckie (wojna ze Szwecją). Walczyły rozmaite formacje: pospolite ruszenie, wojska najemne, piechota i artyleria, a wśród nich piechota wybraniecka i jazda. Zmiana techniki wojennej, spowodowana unowocześnieniem broni palnej, stała się przyczyną coraz większego zapotrzebowania w wojsko odpowiednio przygotowane technicznie do walki w polu, oblegania i obrony twierdz. Wiedza i talent polskich wodzów są dowodem istnienia dobrze rozwiniętej sztuki wojennej w Rzeczypospolitej. Na taką ocenę zasłużyli przede wszystkim hetmani; Stanisław Żółkiewski, Chodkiewicz, Stefan Czarniecki, Jarema Wiśniowiecki i Jan Sobieski - przyszły Gospodarcze i społeczne skutki wojenZadanie:Wymień uciążliwości, jakich doświadczali mieszkańcy Łowicza. Wskaż fragment, który szczególnie może niepokoić opisuje efekty działań wojennych Andrzej Kazimierz Cebrowski, lekarz i aptekarz w Łowiczu (Roczniki miasta Łowicza):„Najpierw część żołnierzy szwedzkich, która została się do obrony zamku i miasta, gdy król z wojskiem dalej po całym królestwie grasował, zajęta prawie wszystkie domy. Musieliśmy, choć niechętnie, żywić ich i konie. Broń wszystkim odebrali, niektórych wypędzili z domów, innym zabrali wszystkie sprzęty i co miesiąc z każdego domu mali podatki nie do zniesienia [...] Nie oszczędzili i świątyń, najpierw całkiem zburzyli klasztor bonifratów, leczących chorych, z kościołem św. Jana Bożego, potem zrównali z ziemią kościół św. Jana Chrzciciela ze szpitalem i kaplicą św. Krzyża, dalej bardzo zrujnowali klasztor dominikanów, a w końcu sprofanowali kolegiatę niedawno odbu¬dowaną, w której złupili ołtarze błyszczące złotem i ozdobne pięknymi wizerunkami świętych, zabrali szaty kościelne, kielichy, krzyże, świeczniki itp. oraz trumienkę św. Wiktorii ślicznie zrobioną z czystego srebra i bardzo drogocenną razem z relikwiami innych patronów miasta. Z organów powyrywali piszczałki, ludzi przebywających w kościele pobili i ograbili, wreszcie pół miasta spalili [...]Ale to, co wycierpieliśmy od nieprzyjaciół, łatwiej można znieść niż krzywdy zadane przez wojsko nasze polskie, którego 30 000 niespodzianie bez żadnego hałasu wpadło do miasta w wielką środę zrzęd Wielkanocą 1656 roku i ograbiło całe miasto. Wszystko, co jeszcze zostało się po nich, zrabowali niegodziwi chłopi. Powyrywali szklane okna i kraty do nich z murów, zamki ze skrzyń i piwnic, wiele kradzieży i rozbojów popełnili, nielicznych podrożnych ograbili i zabili..”Działania wojenne XVII wieku doprowadziły do wielkich zniszczeń, wzmo¬żonych także przez pogorszenie klimatu i klęskę nieurodzaju. Pola stale były niszczone przez przechodzące wojska, a uprawą mogło zajmować się coraz mniej ludzi. Wiele miast zostało zburzonych, a mało wydajna gospodarka nie sprzyjała odbudowie, tym bardziej, że zmniejszyły się, i to nie tylko z powodu wojen, możliwości handlu działań wojennych i epidemii drastycznie spadła w Rzeczypospolitej liczba ludności - z 10 milionów w 1648 roku do 6 milionów w 1668 władza nie powstrzymywała, dokonywanych przez wojska swoje i najemne, rabunków, których łupem padały także zbiory biblioteczne i dzieła sztuki. Wiele z nich pozostaje dotąd w obcych, szwedzkich rękach. Obok rabunków dochodziło do pożarów i zniszczeń, jeszcze bardziej pogarszających warunki życia. Stała obecność obcych wojsk powodowała rosnącą niechęć do obcych w ogóle. Odzwierciedlało się to nie tylko w literaturze, ale także w stosunku do zamieszkujących Rzeczpospolitą Kryzys władzy państwowej w Rzeczypospolitej. Anarchia szlacheckaProwadzone w XVII wieku wojny, zmniejszenie dochodów z handlu zbo¬żem postawiło w szczególnie trudnej sytuacji średnią i drobną szlachtę. Dla¬tego też szukała ona zarobku w wojsku i na dworach magnackich, które łatwiej znosiły sytuację kryzysową. Skupiona wokół magnatów szlachta stała się z racji swych praw instrumentem rozgry¬wek politycznych między magnatami i władcą. Słaba władza królów elekcyj¬nych pogarszała sytuację. Rozgrywki te paraliżowały pracę sejmu, szczególnie po pierwszym jego zerwaniu w 1652 roku. Poseł Siciński, wykorzystując zasadę jednomyślności podejmowania uchwał sejmu, krzyknął: „Nie pozwalam” (liberum veto) - i wybiegł z sali obrad. Wszystkie podjęte dotąd na sejmie uchwały straciły waż¬ność. Sytuacja taka zaczęła się coraz częściej powtarzać. W tych warunkach uchwalenie nowych podatków dla ratowania państwa stało się niemożliwe. Nie¬możliwe także stało się reformowanie na które nie starczało pieniędzy, przestawało bronić kraju i stawało się groźne dla jego Ingerencja państw ościennych w sprawy RzeczypospolitejKolejne elekcje po śmierci Jana III Sobieskiego stały się okazją do interwencji sąsiadów. Zwalczające się stronnictwa kandydata francuskiego i saskiego wspierane były czynnie przez państwa ościenne. W czasie wojny północnej (toczonej w latach 1700-1721 między Szwecją a Rosją i Saksonią), w której formalnie Rzeczypospolita nie brała udziału, obce wojska plądrowały Polskę i Litwę. Wszelkie próby reform były uniemożliwiane przez dyplomację państw sąsiednich. Rzeczpospolita na początku XVIII wieku znalazła się w wielkim Rekapitulacja pierwotna (5 min.)a) Wymień państwa, z którymi Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII wieku. b) Wskaż przyczyny wojen prowadzonych w końcu XVI i w XVII Przedstaw skutki gospodarcze i polityczne wojen XVII Pisarz Henryk Sienkiewicz napisał „Trylogię”. Z jakimi wydarzeniami kojarzysz dzieła: „Ogniem i mieczem”, „Potop”, i „Pan Wołodyjowski”?

wojny polsko rosyjskie w xvii wieku notatka